Ειδική Αλλεργιολόγος Παίδων & Ενηλίκων

Αναπνευστικές Αλλεργίες

Η αναπνευστική αλλεργία αποτελεί μια από τις πιο κοινές αλλεργίες, με έναν στους τέσσερις πολίτες να υποφέρουν από κάποια από τις μορφές της.

3 απλά βήματα για την

Αντιμετώπιση Αλλεργιών

1

Λήψη Ιστορικού

Συλλέγονται πληροφορίες σχετικά με το είδος των συμπτωμάτων, την διάρκεια και την χρονική κατανομή τους και γίνεται μία αρχική εκτίμηση της αλλεργικής πάθησης

2

Κλινική Εξέταση

Αναζητούνται χαρακτηριστικά ευρήματα που να μας κατευθύνουν προς μια αλλεργική πάθηση μέσα από την εξέταση του δέρματος, της μύτης και των πνευμόνων

3

Ειδικές Δοκιμασίες

Μέσω δερματικών και άλλων δοκιμασιών γίνεται διερεύνηση και διάγνωση της αλλεργικής πάθησης και προτείνεται η κατάλληλη θεραπεία

Αντιμετωπίστε τώρα

Αναπνευστικές Αλλεργίες

Αλλεργική Ρινίτιδα

Αν έχετε συνεχόμενα φτερνίσματα με φαγούρα στη μύτη ή αν η μύτη σας τρέχει συνέχεια και είναι βουλωμένη είναι πιθανό να πάσχετε από αλλεργική ρινίτιδα. Προκαλείται από αλλεργική φλεγμονή, δηλαδή από υπερβολική αντίδραση του οργανισμού, σε ουσίες αβλαβείς της ατμόσφαιρας όπως

  • η γύρη δέντρων (π.χ. ελιά, κυπαρίσσι, σημύδα) και φυτών (π.χ. γρασίδια, ζιζάνια)
  • τα ακάρεα της οικιακής σκόνης
  • οι μύκητες της υγρασίας και
  • τα επιθήλια ζώων (κυρίως της γάτας και του σκύλου)

Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά χρόνια νοσήματα στον σύγχρονο κόσμο. Υπολογίζεται ότι επιβαρύνει το 10-25% του πληθυσμού παγκοσμίως,ενώ φαίνεται να είναι η πιο συχνή χρόνια πάθηση στα παιδιά, προσβάλλοντας τα 4 στα 10. Τα παιδιά των αλλεργικών έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν αλλεργική ρινίτιδα.

Η αλλεργική ρινίτιδα ενώ τυπικά εκδηλώνεται με φτερνίσματα, μπούκωμα, καταρροή και φαγούρα στην μύτη πολύ συχνά συνυπάρχει και με άλλες αλλεργικές παθήσεις όπως επιπεφυκίτιδα (κόκκινα μάτια με φαγούρα) και άσθμα (βήχας, συριγμός, δύσπνοια).

Επιπλέον μπορεί να εμφανιστεί παράλληλα παραρρινοκολπίτιδα (ιγμορίτιδα) ή ωτίτιδα δυσκολεύοντας παραπάνω την ζωή των αλλεργικών ασθενών.

Οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα δεν ξεκουράζονται κατά τη διάρκεια του ύπνου με αποτέλεσμα να αισθάνονται κόπωση, υπνηλία, πονοκέφαλο επηρεάζοντας έτσι την εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πολύ περισσότερο επηρεάζονται οι αλλεργικοί έφηβοι που τους ανοιξιάτικους-καλοκαιρινούς μήνες υποβάλλονται σε κρίσιμες εξετάσεις και η πάθηση τους δεν τους επιτρέπει να συγκεντρωθούν και να αποδώσουν όπως οι μη αλλεργικοί συμμαθητές τους.

Η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας πρέπει να γίνεται από τον ειδικό Αλλεργιολόγο. Είναι σημαντική καθώς ο εντοπισμός του υπευθύνου αλλεργιογόνου επιτρέπει να δοθούν οι οδηγίες αποφυγής αλλά και να οριστεί η κατάλληλη θεραπεία. Γίνεται με το ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση, τις δερματικές δοκιμασίες (αλλεργικά τεστ) και τις ειδικές IgE που ανιχνεύονται στο αίμα (RAST ή CAP, ανασυνδυασμένα αλλεργιογόνα).

Για την αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας υπάρχουν αρκετές κατηγορίες φαρμάκων όπως αντισταμινικά και ενδορινικά κορτικοστεροειδή τα οποία είναι αποτελεσματικά και ασφαλή ακόμη και σε μακροχρόνια χορήγηση. Τα παραπάνω φάρμακα αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα προσωρινά και όχι την αιτία της αλλεργικής ρινίτιδας που είναι η υπερβολική αντίδραση του οργανισμού στα αεροαλλεργιογόνα.

Η ριζική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας με την πλήρη εξάλειψη της αιτίας, δηλαδή της ευαισθησίας στα αλλεργιογόνα είναι η ανοσοθεραπεία ή απευαισθητοποίηση. Σκοπός της είναι το ανοσοποιητικό σύστημα να πάψει να αντιμετωπίζει το αλλεργιογόνο ως επικίνδυνο και να αποκτήσει ανοχή σε αυτό.

Η ανοσοθεραπεία μπορεί να γίνει, με μηνιαία χορήγηση εμβολίων ή με υπογλώσσιες σταγόνες, και διαρκεί 3-5 χρόνια. Τα σημαντικότερα οφέλη της είναι ότι:

  • επηρεάζει τη φυσική πορεία της νόσου, αναστέλλοντας την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε άσθμα
  • απαλλάσσει τον ασθενή από την χρήση φαρμάκων και
  • έχει μακροχρόνια αποτελεσματικότητα

Συμπερασματικά η αλλεργική ρινίτιδα δυσκολεύει πολύ την ζωή του πάσχοντα. Με τη σωστή διάγνωση και την κατάλληλη καθοδήγηση όμως του ειδικού γιατρού σχετικά με τις θεραπευτικές του επιλογές μπορεί να βελτιώσει δραματικά την ποιότητα ζωής του και να προλάβει την μακροχρόνια επιβάρυνση της υγείας του.

Αλλεργικό Άσθμα

Το άσθμα είναι μια πολύ συχνή χρόνια νόσος του αναπνευστικού που επηρεάζει παιδιά και ενήλικες. Εκτιμάται ότι 300 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από άσθμα, ενώ μόνο το 2019 περίπου 450.000 άνθρωποι κατέληξαν λόγω σοβαρών παροξύνσεων άσθματος και σχετιζόμενων επιπλοκών. Οι θάνατοι από άσθμα, ωστόσο, μειώνονται διαρκώς, χάρη στην ανάπτυξη νέων αποτελεσματικών θεραπειών. Ο κίνδυνος εμφάνισης άσθματος συνδέεται με κληρονομική προδιάθεση, καθώς επίσης και με άλλους παράγοντες, όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος και η έκθεση σε αλλεργιογόνα.

Αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο που οφείλεται σε υπεραντιδραστικότητα των πνευμόνων σε επαφή με ερεθιστικούς παράγοντες και με αλλεργιογόνα. Τα συμπτώματα του άσθματος περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια συριγμού (σφύριγμα στην αναπνοή), δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος και βήχα. Όταν η στένωση των αεραγωγών είναι μεγάλη τα συμπτώματα χειροτερεύουν γρήγορα και ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει μία σοβαρή παρόξυνση άσθματος. Σε ασθενείς που πάσχουν από αλλεργίες αυτές οι παροξύνσεις μπορεί να συμβούν μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως ακάρεα οικιακής σκόνης, κατοικίδια ζώα, μούχλα ή γύρεις. Άλλοι συχνοί παράγοντες πρόκλησης παροξύνσεων είναι ακόμη οι λοιμώξεις, η σωματική άσκηση, η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα απορρυπαντικά, ο καπνός τσιγάρου κ.ά.

Σε κάθε ασθενή η εικόνα του άσθματος μπορεί να είναι διαφορετική και στον ίδιο ασθενή μπορεί να έχει διακυμάνσεις στην διάρκεια του χρόνου. Κάποιες φορές μπορεί να εκδηλώνεται ως απλός βήχας, ή να εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης και άλλες η ένταση των συμπτωμάτων μπορεί να κάνει την καθημερινότητα των ασθενών πολύ δύσκολή.

Το παιδικό άσθμα επηρεάζει όλο και περισσότερα παιδιά και συνήθως έχει διάρκεια λίγων σχολικών ετών όταν πυροδοτείται από ιώσεις αλλά γίνεται επίμονο όταν προκαλείται από αλλεργίες. Εκδηλώνεται κυρίως με βήχα στην άσκηση, στο παιχνίδι, στο γέλιο ή το κλάμα και επηρεάζει τον ύπνο των παιδιών. Η διάγνωση και παρακολούθηση εδώ είναι πολύ σημαντική για να μην επιβαρύνονται με επιπλέον φάρμακα που δεν χρειάζονται τα παιδιά όπως αντιβιοτικά και κυρίως για να γίνουν στοχευμένα οι απαραίτητες θεραπευτικές παρεμβάσεις όπου υπάρχει αλλεργικό υπόβαθρο.

Η διάγνωση γίνεται από ειδικό γιατρό με βάση το ιστορικό και την σπιρομέτρηση πριν και μετά από την χορήγηση βρογχοδιασταλτικού ενώ κάποιες φορές απαιτούνται βρογχικές δοκιμασίες πρόκλησης για την τεκμηρίωση της διάγνωσης.

Η φαρμακευτική αγωγή του άσθματος έχει στόχο τόσο την ανακούφιση των συμπτωμάτων του ασθενούς και την ελαχιστοποίηση των κρίσεων όσο και την διατήρηση των πνευμονικών λειτουργιών και την πρόληψη μίας μη-αναστρέψιμης απόφραξης στους αεραγωγούς μακροπρόθεσμα.

Σε ασθενείς με άσθμα συστήνεται

  • Αποφυγή έντονων οσμών (π.χ. αρώματα, απορρυπαντικά, χρώματα, καπνός)
  • Aποφυγή κατά το δυνατό αναπνευστικών λοιμώξεων, εμβολιασμός για γρίπη και πνευμονιόκοκκο
  • Αποφυγή έκθεσης σε έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση
  • Περιορισμός στρες
  • Για το αλλεργικό άσθμα ανάλογα με το υπεύθυνο αλλεργιογόνο
    • Περιορισμός αερισμού σπιτιού τις ημέρες με έντονη γυρεοφορία. Χρήση aircondition και στο αυτοκινητο και κλείσιμο των παραθύρων
    • Περιορισμός μετακινήσεων τις μέρες με γυρεοφορία και δυνατό άνεμο
    • Περιορισμός αντικειμένων που συγκρατούν σκόνη στο σπίτι. Συχνό καθάρισμα με υγρό πανί και προστατευτική μάσκα
    • Περιορισμός υγρασίας στο σπίτι
    • Aπομακρύνση κατοικιδίων από το σπίτι

Τα φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται για την ρύθμιση του άσθματος είναι οι β2 διεγέρτες, τα εισπνεόμενα στεροειδή, τα αντιλευκοτριενικά, τα αντιχολινεργικά και τα συστηματικά κορτικοστεροειδή. Για το σοβαρό αλλεργικό άσθμα, που δεν ανταποκρίνεται καλά στη συνηθισμένη αγωγή, νεότερες φαρμακευτικές επιλογές έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια. Βιολογικοί παράγοντες που στοχεύουν στα αντισώματα της αλλεργίας ή σε άλλα ανοσολογικά μονοπάτια της παθοφυσιολογίας του άσθματος χορηγούνται ήδη στο σοβαρό άσθμα με πολύ καλά αποτελέσματα.

Το αλλεργικό άσθμα είναι η κυρίαρχη μορφή άσθματος που αντιμετωπίζουμε στην κλινική πράξη. Τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη θετική επίδραση στον έλεγχο του άσθματος της ανοσοθεραπείας με αλλεργιογόνα επιτρέπουν την προσθήκη αυτής της θεραπείας ως θεραπευτικής επιλογής σε επιλεγμένους αλλεργικούς ασθματικούς.

Το άσθμα επηρεάζει τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά και μπορεί να είναι μια σοβαρή νόσος. Ωστόσο, οι ασθματικοί ασθενείς, εάν αντιμετωπιστούν σωστά, μπορούν να ζουν μια φυσιολογική ζωή χωρίς συμπτώματα και περιορισμούς.

Άσθμα Στην Άσκηση

Η άσκηση αποτελεί βασικό κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης, και ένα πιο αποτελεσματικά μέσα για την διατήρηση της καλής υγείας. Και ενώ η ήπια έως μέτρια άσκηση θεωρείται ευεργετική και για την αναπνευστική υγεία, η έντονη άσκηση συνδέεται με σημαντικό βαθμό καταπόνησης του αεραγωγού που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά.

Αυτό φαίνεται να συμβαίνει γιατί η γρήγορη αναπνοή κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν επιτρέπει στον εισπνεόμενο αέρα να θερμανθεί και να εφυγρανθεί σε ικανοποιητικό βαθμό, με αποτέλεσμα να παραμένει παγωμένος και ξηρός. Έτσι πυροδοτείται μίαν αλυσίδα αντιδράσεων, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό των αεραγωγών, τον βρογχόσπασμο και την εμφάνιση συμπτωμάτων στην άσκηση. Αυτή την κλινική οντότητα ονομάζουμε επαγόμενο από άσκηση άσθμα (ή βρογχόσπασμο).

Τα συμπτώματα οφείλονται στη στένωση των αεραγωγών και εμφανίζονται είτε κατά τη διάρκεια της άσκησης είτε μερικά λεπτά μετά το τέλος της και είναι ίδια με τα συμπτώματα του άσθματος:

  • Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή – “λαχάνιασμα”)
  • Βήχας
  • Συριγμός (“σφύριγμα” στην αναπνοή)
  • Σφίξιμο, βάρος στο στήθος

Αυτά δεν είναι πάντα τόσο εμφανή και αποδίδονται λανθασμένα στην κούραση και σε κακή φυσική κατάσταση, με αποτέλεσμα πολλές φορές η διάγνωση να διαφεύγει. Γι’ αυτό η υποψία του άσθματος ασκήσεως πρέπει να είναι μεγαλύτερη, εάν τα συμπτώματα αυτά συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα και ειδικά σε παιδιά.

Η συχνότητα του άσθματος στην άσκηση στον γενικό πληθυσμό κυμαίνεται μεταξύ 5-20%. Ένα ποσοστό 90% των πασχόντων από άσθμα, παρουσιάζουν και άσθμα κατά την άσκηση, ενώ 35-45% των ατόμων με αλλεργική ρινίτιδα, παρουσιάζουν βήχα στην άσκηση. H συχνότητα ανάμεσα στους επαγγελματίες αθλητές κυμαίνεται μεταξύ 4-70%. Το άσθμα άσκησης ταλαιπωρεί συχνότερα αθλητές χειμερινών σπορ, όπως το πατινάζ και το σκι, λόγω της έκθεσής τους στις ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος.

Επιπλέον παρατηρείται κυρίως σε αερόβια (π.χ. ποδόσφαιρο, σκι, κολύμβηση) παρά σε αναερόβια αθλήματα. Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των συμπτωμάτων φαίνεται να παίζουν οι απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας και της υγρασίας του περιβάλλοντος, η μόλυνση της ατμόσφαιρας, και η έκθεση σε αλλεργιογόνα όπως π.χ. γύρεις.

Η βασική εξέταση που πραγματοποιείται για την διάγνωση του άσθματος είναι η σπιρομέτρηση πριν και μετά την χορήγηση εισπνεόμενου βρογχοδιασταλτικού. Εάν η δοκιμασία είναι φυσιολογική τότε προχωρούμε στις ειδικές δοκιμασίες βρογχικής πρόκλησης που περιλαμβάνουν την δοκιμασία άσκησης, τον ευκαπνικό εθελούσιο υπεραερισμό, την πρόκληση με υπέρτονα διαλύματα (μαννιτόλη) και την πρόκληση με μεταχολίνη.

Η πρόγνωση είναι εξαιρετική εφόσον γίνει σωστά και έγκαιρα η διάγνωση. Αυτό που είναι απαραίτητο είναι η εκτίμηση της βαρύτητας του άσθματος και η χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας από τον ειδικό γιατρό.

Όταν πετύχουμε τον καλό έλεγχο του άσθματος μετά από σωστή θεραπεία είναι πιθανό να μην εμφανίζονται συμπτώματα ούτε κατά την άσκηση. Ο συνδυασμός γενικών μέτρων και φαρμακευτικής παρέμβασης μπορεί να εμποδίσει το επαγόμενο από την άσκηση άσθμα σε όλους σχεδόν τους ασθενείς.
Η παρουσία άσθματος δεν πρέπει να αποτελεί λόγο αποφυγής της άσκησης. Το άσθμα όχι μόνο δεν πρέπει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για άσκηση, αλλά αντιθέτως πρέπει να αποτελεί κίνητρο. Με την κατάλληλη παρακολούθηση και παρέμβαση, τα συμπτώματα είτε εξαλείφονται είτε περιορίζονται στο ελάχιστο.

Οι ασθματικοί θα πρέπει να ασκούνται όσο επιθυμούν και θα πρέπει να ενθαρρύνονται γι’αυτό. Πολλοί ασθματικοί αθλητές έχουν ξεχωρίσει για τις επιδόσεις τους και έχουν κερδίσει ακόμη και ολυμπιακά μετάλλια. Όταν ο ασθματικός αθλητής λαμβάνει την καλύτερη θεραπεία, έχει τη δυνατότητα να αγωνιστεί επί ίσοις όροις με τους υπόλοιπους μη ασθματικούς αθλητές.